با وجود گسترش روزافزون استفاده از فناوری بلاک چین، هنوز هم این مفهوم تا حدودی برای برخی از افراد ناشناخته است. البته تاثیرات این فناوری در حوزه های مختلف بر کسانی که حتی شناخت نسبی در خصوص بلاک چین دارند، بر کسی پوشیده نیست.
مباحث حقوقی هم از این امر مستثنا نبوده و می توان گفت بلاکچین حتی به این حوزه نیز وارد شده است. هر چند که هنوز استفاده از آن به صورت عمومی گسترش نیافته و از این دانش کاربردی آنطور که انتظار می رود، استفاده نمی شود. در ادامه به توضیحات کاملی در خصوص مفهوم بلاک چین و همچنین تاثیرات آن بر موضوعات حقوقی می پردازیم.
بلاک چین چیست؟
اگر بخواهیم یک توضیح بسیار ساده در خصوص بلاک چین ارائه کنیم باید بگوییم بلاک چین در واقع یک سیستم یکپارچه برای ثبت و گزارش اطلاعات است. همانطور که از نام این فناوری پیداست در واقع یک زنجیره متصل از اطلاعات را شامل می شود و این اطلاعات می تواند در هر زمینه ای باشد.
برای دستیابی به هر کدام از این زنجیره اطلاعات یک “هش” وجود دارد. این هش ها به گونه ای سازمان دهی شده اند که امکان تغییر یا تقلب در آن ها وجود ندارد. مباحث تکمیلی در خصوص این مسئله بسیار مفصل بوده و از حوصله بحث ما خارج است. اما سوال اصلی اینجاست که بلاکچین چه تاثیراتی بر موضوعات حقوقی داشته است؟
تاثیر بلاکچین بر حقوق
یکی از مهم ترین تاثیراتی که بلاک چین بر مباحث حقوقی به جا گذاشته، مبحث قراردادهای هوشمند است. در حال حاضر قرارداد ها به صورت فیزیکی و روی کاغذ انجام می گیرد. قرارداد های هوشمند چند ویژگی دارند که موجب می شود استفاده از آن ها محاسن بسیار زیادی برای افراد داشته باشد.
یکی از این محاسن آن است که قرارداد ها بدون نیاز به اخذ استعلاماتی کاغذی و با سرعت بیشتری انجام می گیرند. دومین نکته اساسی در این مورد آن است که واسطه ها از معامله حذف شده و به همین ترتیب حتی امنیت قرارداد نیز بیشتر تامین می شود.
دومین تاثیر مهمی که بلاک چین بر حقوق برجا گذاشته، مربوط به حقوق مالکیت معنوی است. همانطور که می دانید بسیاری از آثار تولید شده در حوزه های مختلف تحت شمول مالکیت معنوی قرار می گیرند. برای جلوگیری از کپی کردن و سوء استفاده از این موارد فناوری بلاک چین می تواند بسیار موثر واقع شود.
این امر از این طریق امکان پذیر می شود که از طریق بلاکچین می توان محتواهای این چنینی را به ثبت رساند و یا ردیابی کرد.
سومین نکته ای که در این خصوص می توان به آن اشاره کرد آن است که با استفاده از بلاک چین می توان تغییری بنیادین در زمینه اسناد مالکیت به وجود آورد. نحوه صدور اسناد مالکیت، پرونده ها و مواردی از این دست در طی این سال ها تغییرات آن چنانی نداشته اند و همچنان به صورت کاغذی صادر می شوند.
با استفاده از فناوری بلاک چین می توان مالکیت اموال را در قالب یک سابقه و زنجیره به صورت الکترونیکی نگهداری نماید. این امر موجب می شود که عملا جعل مدارک غیر ممکن شود. موارد گفته شده در بالا تنها بخشی از تاثیرات فناوری بلاکچین بر حقوق هستند.
نویسنده: ملیکا اثنی عشری