در این مقاله به توضیحاتی مختصر در رابطه با جرائم رایانه ای یا اینترنتی پرداخته ایم.
در جوامع امروزی استفاده از فضای مجازی در تمام ابعاد زندگی بشر نفوذ کرده و هر روز نیز در حال گسترش است. به طور کلی ایجاد کسب و کارهای فراوان، روابط اجتماعی در بستر شبکه های مجازی، خرید و فروش کالا و خدمات و موارد دیگری که پرداختن به تمام آن ها از حوصله بحث ما خارج است موجب شده که عده ای به فکر سوءاستفاده از این فضا باشند.
به همین منظور قانون گذار اقدام به جرم انگاری جرائمی که در فضای مجازی و از طریق رایانه به وقوع می پیوندند، کرده است. لازم به ذکر است که این جرائم در قانون، تحت عنوان جرائم رایانه ای شناخته می شوند. در ادامه به توضیحات کاملی در خصوص جرائم رایانه ای می پردازیم.
جرم رایانه ای چیست؟
هر چند که در قانون تعریف دقیقی از جرائم اینترنتی ارائه نشده اما به طور مختصر باید گفت، هر جرمی که در فضای مجازی و از طریق رایانه ارتکاب یابد می تواند در زمره جرائم اینترنتی شناخته شود. جرائم رایانه ای موارد بسیار گسترده ای را شامل شده و مصادیق فراوانی دارد.
قانون جرائم رایانه ای و بخش هایی از قانون تجارت الکترونیک به بررسی جرائم رایانه ای پرداخته است. قانون جرائم رایانه ای از سه بخش مجزا تشکیل می شود. بخش نخست این قانون به مبحث جرائم و مجازات ها اختصاص یافته است. بخش دوم شامل آیین دادرسی جرائم اینترنتی بوده و بخش سوم هم به بررسی سایر قوانین اختصاص دارد.
مصادیق جرائم اینترنتی
همانطور که در مطالب قبلی توضیح دادیم، در قانون جرائم رایانه ای مصادیق این جرم مشخص شده است. باید گفت جرائمی که تحت عنوان جرائم رایانه ای در قانون مشخص شده اند، شامل موارد ذیل هستند:
الف) جاسوسی رایانه ای
ب) شنود غیر مجاز
ج) دسترسی غیر مجاز به سیستم های رایانه ای یا مخابراتی یا داده ها
د) تخریب یا ایجاد اختلال در داده ها یا سیستم های مخابراتی
ذ) سرقت یا کلاهبرداری رایانه ای
ر) جعل داده هایی که مورد استناد قرار می گیرند
ز) تغییر داده ها، ایجاد یا وارد کردن داده ها به صورت متقلبانه
ط) توزیع و یا انتشار داده هایی با محتوای مستهجن
ظ) نشر اکاذیب و هتک حیثیت
ع) در اختیار قرار دادن و یا فروش پسورد ها و گذرواژه ها یا هر اطلاعاتی از این دست که امکان دسترسی غیرمجاز به داده ها یا اطلاعات مخابراتی دیگران را فراهم آورد.
جرائم اینترنتی موارد دیگری را نیز در بر گرفته و تنها به موارد گفته شده در بالا احصا نمی شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص یکی از مهم ترین جرائم رایانه ای یعنی جرم سرقت یارانه ای یا فیشینگ می توانید به مقاله ای که در این خصوص منتشر کرده ایم مراجعه نمایید.