توکنهای غیرقابل تعویض (NFT)، نوعی دارایی دیجیتالی منحصر به فرد و قابل جمع آوری هستند که بر روی یک بلاکچین وجود دارند. یک “دارایی دیجیتال” میتواند هر چیزی باشد که به صورت دیجیتالی نمایش داده میشود، مانند یک فایل گرافیکی، فایل موسیقی، آیتم بازی، ویدئو یا موارد دیگری که نقش، عملکرد و ارزش منحصر به فرد خود را دارند. NFTها منحصر به فرد هستند، بنابراین برخی از آنها میتوانند بسیار ارزشمند باشند.
تفاوت NFTها با ارزهای دیجیتال در چیست؟
اغلب NFTها به عنوان ارزهای رمزنگاری شده یاد میشوند، زیرا هر دو دارای بلاکچین هستند. در حالی که NFTها توکنهایی مانند ارزهای دیجیتال هستند، اما عملکرد متفاوتی دارند. تفاوت اصلی در حروف NF در کلمه NFT بوده که مخفف “Non-fungible” است.
غیرقابل تعویض بودن
وقتی چیزی مانند بیتکوین یا حتی ارز فیات «قابل تعویض» باشد، بدین معنی است که میتوان آن را با چیز دیگری با ارزش مشابه معامله کرد. به عنوان مثال، فرض کنید به دوست خود یک اسکناس بیست دلاری قرض میدهید. از آنجایی که دلار قابل تعویض است، دوست شما میتواند با یک اسکناس ده دلاری و دو اسکناس پنج دلاری، دو اسکناس ده دلاری یا هر ترکیب اسکناس دیگری که برابر با قرض 20 دلاری باشد، این مبلغ را به شما بازپرداخت کند. همین امر در مورد بیتکوین نیز صدق میکند، شما میتوانید 20 دلار بیت کوین را با 20 دلار ارز دیجیتال دیگری مانند کاردانو معامله کنید و همچنان 20 دلار داشته باشید.
با این حال، چیزی غیرقابل تعویض، معادل دقیقی ندارد. یک اثر هنری مانند مونالیزا را در نظر بگیرید. شما میتوانید یک نسخه کپی شده از مونالیزا را خریداری کنید، اما تنها یک نسخه اصلی وجود دارد. شما نمیتوانید مونالیزای اصلی را با چیزی با ارزش مشابه معاوضه کنید تا ارزش یکسان را بدست آورید، زیرا ارزش یکسان، همان مونالیزای اصلی است. یک NFT، دارای ویژگیهای فردی بوده که آن را منحصر به فرد میکند (متفاوت از تمام NFT های دیگر)، درست مانند مونالیزا که منحصر به فرد بوده و با تمام نقاشیهای دیگر متفاوت است. شما نمیتوانید NFT را با چیزی مشابه معامله کنید، یا آن را به داراییهای جداگانه تقسیم کنید.
NFT جایگزین دارایی فیزیکی
همچنین میتوانید چیزی غیرقابل تعویض را بهعنوان کالای فیزیکی دیگری مانند خانه، قطعه زمین یا ماشین در نظر بگیرید. اگرچه انواع مختلفی از خانهها، اتومبیلها، الماسها و قطعههای زمین وجود دارند، اما هر یک از این داراییها ویژگیهای خاص خود را دارند که ارزش آنها را افزوده یا میکاهد. به عنوان مثال، از آنجایی که الماسها رنگها، اندازهها، برشها و درجههای متفاوتی دارند، هیچ الماسی به طور کامل با الماس دیگری قابل تعویض نیست.
ارزش یک NFT به سایر NFTها وابسته نیست.
یک NFT به خودی خود هیچ ارزش ذاتی ندارد. ارزش آن بر اساس آنچه که کسی در آن زمان حاضر است برای آن بپردازد تعیین میشود. اما اگر شما 2 بیتکوین داشته باشید، ارزش آن همیشه به قیمت واقعی بیتکوین در زمان مشخص بستگی دارد. اما ارزش یک NFT بر اساس مبلغی که برای NFT دیگر پرداخت شده است تعیین نمیشود. به طور مثال اگر یک نفر تصمیم بگیرد که یک کنسول بازی Nintendo Switch دست دوم را در یک حراجی به قیمت 500000 دلار خریداری کند، این به این معنی نیست که تمام کنسولهای بازی Nintendo Switch دست دوم اکنون به آن میزان ارزش دارند.
NFT پیوندی به سایر دادههای خارج از بلاکچین است.
وقتی بیتکوین میخرید، چیزی را خریداری کردهاید که در بلاکچین وجود دارد. هنگامی که یک NFT خریداری میکنید، آیتم دیجیتال یا غیر دیجیتال آن که نشاندهنده آن است، در واقع در بلاکچین ذخیره نمیشود. در عوض، NFT حاوی یک URL یا پیوندی به آن آیتم در فرادادههای خود است و این پیوند نشاندهنده چیزی است که شما واقعاً مالک آن هستید. اگر محتوای واقعی ارائه شده توسط یک NFT به مکان دیگری در وب منتقل شود، ممکن است دسترسی به آن محتوا را از دست بدهید. توجه کنید که شما میتوانید فایلهای دیجیتال را در رایانه خود ذخیره کنید یا آنها را به صورت آنلاین تکثیر کنید، اما تنها فایلی که واقعاً مالک آن هستید، فایلی است که در مکان مشخص شده توسط NFT است.
سیستم پرونده بین سیارهای، یا IPFS، سیستمی است که سازندگان برای رسیدگی به این مشکل از آن استفاده میکنند. به جای یک URL استاندارد، ارجاع به یک آدرس IPFS در NFT باعث میشود تا زمانی که محتوای آن در جایی میزبانی شده است، به صورت آنلاین پیدا شود، حتی اگر محل فایل اصلی غیرقابل دسترسی باشد.
کاربردهای NFT و گسترش روزافزون این بازار
توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) یکی از قویترین مفاهیمی هستند که از فناوری بلاکچین بهوجود آمدهاند. آنها میتوانند محتوای دیجیتال را ایمن کنند. توکنهای غیرقابل تعویض، هر کدام بهطور منحصربهفرد از طریق یک TokenID، متعلق به یک حساب بلاکچین یا کیف پول، شناسایی میشوند و با یک دارایی مشخص یا مجموعهای از داراییها مطابقت دارند. این داراییها می توانند فیزیکی یا دیجیتالی باشند. بسیاری از اشکال مختلف داده و ابرداده را میتوان با هر توکن مرتبط کرد. در سطوح بالاتر، NFTها را میتوان به عنوان گواهی الکترونیکی برای هر دارایی یا مجموعهای از داراییهای منحصر به فرد در نظر گرفت. NFTها منشأ و سایر جزئیات مربوط به دارایی را رمزگذاری میکنند.
تاکنون رشد این صنعت بسیار زیاد بوده است. طبق ردیاب NFT Marketplace DappRadar، حجم معاملات 30 روزه NFTها فقط برای پنج بازار برتر، تا 25 آگوست 2021 بیش از 2.8 میلیارد دلار بوده است. در سال 2020، درآمد کل بازارهای NFT برای کل سال 250 میلیون دلار بود.
در اوایل سال 2021، NFTها تحت تسلط آثار ورزشی و همچنین آثار هنری متحرک یعنی GIFها بودند، مانند GIF متحرک «CROSSROADS» که در یک حراجی به قیمت 6.6 میلیون دلار فروخته شد. با این حال، در نیمه دوم سال، بخشهای متعددی از بازار ظاهر شد که بزرگترین محرک آن محصولات کلکسیونی دیجیتال بود. داراییهای مرتبط با NFT که در سال 2021 ایجاد شدند شامل فیلم، موسیقی، صنعت مد، بازیها، آواتار، حیوانات خانگی مجازی و موارد دیگر میشوند. این دسته از کاربردها در دنیای NFTها، در آغاز مسیر قرار دارند، زیرا مفاهیم جدید NFTها به سرعت در حال تکامل هستند. یکی از کاربردهای جدیدتر این دنیای عظیم، NFTهای تجربی هستند که به جای تمرکز بر ارزشگذاری بسیاری از NFTهای فعلی، بر تجربه و تعامل طرفداران تمرکز میکنند.
چرا سرمایهگذاری در NFTها خوب است؟
ثابت شده است که NFTها به دلیل برخی از موارد زیر، برای سرمایهگذاری مناسب هستند:
ایجاد ارزش برای دارایی توکن شده
NFTها رسانهای را ایجاد میکنند که به موجب آن اشیاء فیزیکی مانند آثار هنری را میتوان تبدیل به توکن کرد، بنابراین NFT مشکل تکثیر آثار هنری را حذف میکند و مالکیت اثر هنری را فقط برای هنرمند محدود میکند. این مسئله به نوبه خود باعث کمیابی اثر هنری و در نتیجه ایجاد ارزش برای آن میشود.
نقدینگی بیشتر برای سرمایهگذاران
توکنسازی داراییها، برای سرمایهگذاران نقدینگی بیشتری نسبت به داراییهایشان ایجاد میکند. به طور مثال یک مالک زمین مجازی تصمیم میگیرد که زمین مجازی خود را در ازای مبلغی به تبلیغ کنندگان یا اینفلوئنسرها اجاره دهد، در حالی که همچنان مالکیت زمین را حفظ میکند. زمین مجازی در این مورد همچنان متعلق به مالک است، اما بخشی از آن به عنوان اجاره بها نقد میشود.
پتانسیل رشد و توسعه
NFTها دارای پتانسیل رشد و توسعه در بخش زمین و املاک هستند. اتصال NFTها به قطعات زمین، پتانسیل زیادی برای رشد و توسعه ایجاد کرده است، به عنوان مثال در املاک و مستغلات، مالکیت و کنترل زمینهای مجازی به شما این قدرت را میدهد که تصمیم بگیرید میخواهید در زمین خود چه کاری انجام دهید. میتوانید تصمیم بگیرید که آن را اجاره دهید یا یک پلتفرم قوی و مطمئن برای تبلیغات یا فروش آنلاین ایجاد کنید.
توکنهای غیرقابل تعویض، مظهر موفقیت دیجیتال در زمان حاضر هستند. NFTها به یک بستر عالی برای سرمایهگذاری تبدیل شدهاند و انتظار میرود که این فضا در آینده به موفقیتهای شگفت انگیزی دست یابد. با قدرت بلاکچین و NFT، فضای دیجیتال ایمن شده و به یک پلتفرم سرمایهگذاری عالی برای علاقهمندان و کارآفرینان ارز دیجیتال تبدیل شده است.
کتاب متاورس و انقلاب NFT
واژه NFT، یکی از واژگان پر سر و صدای دنیای ارزهای دیجیتال در چند وقت اخیر بوده است. بسیاری از افراد، قیمتهای میلیون دلاری NFTها را کلاهبرداری دیجیتال میدانند، در حالی که برخی دیگر، خبر از باز شدن یک پنجره جدید از فناوریها را در دنیای بشریت میدهند.
در این میان افراد بسیاری نیز هستند که در جستجوی یافتن پاسخی ساده و کامل برای سوال NFT چیست و چه کاربردهایی دارد هستند. در کتاب متاورس و انقلاب NFT که به تالیف دکتر جواد عباسی و دکتر مژگان بهرامی است، به صورت جامع به توکنهای غیرمثلی و نقش آنها در زندگی بشر اشاره شده است.
اینستاگرام فرهاد اکسچنج را دنبال کنید.